Nutra sekureco
Nutra sekureco estas termino estas esprimo uzata por indiki la ne (mal)sekurecon de nutraĵo. Ĝi uzatas por priskribi situacion, kie domanaro aŭ individuo ricevas rektan aliron kaj ĉiutagan kvaliton kaj kvanton de manĝaĵoj, kiuj plenumas bazajn bezonojn.
Manko de nutra sekureco, aliflanke, estas situacio, en kiu domanaro aŭ individuo ne havas rektan aŭ ĉiutagan aliron al manĝaĵoj.
Sanaj problemoj rezultantaj
[redakti | redakti fonton]Estas multaj sanaj problemoj, kiuj povas rezulti de ne esti regule, sufiĉe kaj bone nutrita.
La problemoj ĉe tiuj, kiuj malhavas nutraĵan sekurecon, estas kaŭzitaj de manko de vitaminoj kaj mineraloj, kiuj kaŭzas multajn malsanojn. Ĉar la korpo ne produktas la plejmulton da vitaminoj [1] kaj tute ne produktas mineralojn, ĝi ricevas la plej multajn el ili per manĝaĵoj; kaj ĉar homoj suferantaj nutran malsekurecon ne konsumas manĝon regule, ili ne ricevas la samajn vitaminojn aŭ mineralojn.
Estas multaj malsanoj, kiuj rezultas de manko de vitaminoj kaj mineraloj:
- Manko de vitamino B1 povas konduki al depresio, konfuzo, indigestio, manko de apetito kaj muskola malforteco. Nuntempe en iuj landoj eksplodis skandalo baziĝas sur manko de vitamino B 1 en herbaj kuraciloj de bebmanĝaĵoj, kiu kaŭzis damaĝon al la nerva sistemo de multaj beboj. Inter la kromefikoj kaŭzitaj al ili estas manidepresivan manieron, kiu kaŭzas malforton, koleron, naŭzon, muskolajn dolorojn, membrojn tremoj, malpliigita reflekta rapido, korritmo-perturbo Kaj pliigo de la koro.
- Manko de vitamino B2 povas kaŭzi fendojn en la buŝanguloj, bruladon aŭ koleron en la okuloj kaj pli.
- Manko de vitamino B3 povas kaŭzi malordojn en la haŭto, digesta sistemo kaj centra nerva sistemo .
- Manko de vitamino B5 povas kaŭzi iritiĝemon, lacecon, apetiton kaj senton de entumecimiento .
- Manko de vitamino B6 povas konduki al anemio, laceco kaj neŭrologiaj malordoj.
- Manko de vitamino B12 povas kaŭzi anemion kaj damaĝon al la nerva sistemo.
- Manko de natrio povas kaŭzi lacecon, muskolajn kramfojn, kapdoloron kaj vomadon. En severaj kazoj povas esti rimarkinda malpliigo de sangopremo, kaj ĝi kaŭzas konfuzon, svenon kaj palpitacion .
- Magnezio-manko povas kaŭzi konvulsiojn, sendormecon, rapidajn kaj malregulajn korbatojn.
- Zinka manko povas kaŭzi depresion kaj nervozecon.
- Kalio manko povas kaŭzi lacecon, apetiton, neregulan korbatadon, malforton, metabolan malsano kiel hiperbazeco en sango kaj korpaj fluidoj, anoreksion, letargion, muskolajn kramfojn kaj pli.
Skalo
[redakti | redakti fonton]Tutmonde estas ĉirkaŭ 925 milionoj da homoj suferantaj de malsatego pro malriĉeco kaj aliflanke estas ĉirkaŭ 2 miliardoj da homoj suferantaj nutraĵan malsekurecon pro malsamaj niveloj de malriĉeco.
Kaŭzoj
[redakti | redakti fonton]Fine de 2007, studo taksis la kreskon de nutra malsekureco pro multaj kialoj kiel: kresko de la dolara kurzo, kresko de la nivelo de produktado de biofueloj, kresko de naftoprezoj, tutmonda loĝantara kresko, klimata ŝanĝo, perdo de agrikultura tero por loĝado kaj komerco kaj kreskanta konsumado. Ĉinio kaj Barato laŭdire altigis rizajn prezojn, tamen la efiko de multaj faktoroj estas diskutata. [mankas fonto]
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Malsufiĉa nutrado
- Monda Tago de Manĝo
- Nutraĵa sendependeco
- Organizaĵo pri Nutrado kaj Agrikulturo
- IPC-Indekso
- Verda revolucio
- Nutristo
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Helpe de la sunradioj la homa korpo povas produkti vitaminon D